Po co nam ‘be able to’?

Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego czasami, jeśli chcemy powiedzieć, że coś możemy lub potrafimy, użyjemy ‘can’, a czasami musimy zastosować wyrażenie ‘be able to’? Ten post wam to wyjaśni!

Wyrażenie ‘be able to’, po którym zresztą stawiamy czasownik w formie podstawowej, jest inną formą czasownika ‘can’, oznacza więc ‘móc, umieć’, a dosłownie ‘być zdolnym do czegoś, być w stanie’. Z reguły oczywiście używa się ‘can’ - ciężko nam chyba wyobrazić sobie kogoś, kto mówi ‘I’m able to speak English.’ Naturalnie, raczej będzie to ‘I can speak English.’

Podobnie jeśli mówimy o przeszłości - ‘I could read when I was 6.’ (Umiałem czytać, kiedy miałem 6 lat.), rzadziej natomiast usłyszymy ‘I was able to read when I was 6.’ Byłoby to niepotrzebne komplikowanie sobie życia ;-)

Istnieją jednak przypadki, w których niemożliwe jest zastosowanie ‘can’, i wtedy musimy użyć ‘be able to’, ‘been able to’, albo ‘being able to’. Takie sytuacje są dosłownie cztery.

1. W czasach perfect

A konkretnie to w Present Perfect, gdyż Past Perfect, jak wiadomo, jest raczej rzadko używane (no dobra, na egzaminach językowych jest ;-)

Present Perfect między innymi mówi o tym, że coś się dzieje od kiedyś do chwili obecnej. Jak wiadomo (niektórym ;-) potrzebujemy w nim have lub has oraz tzw. trzeciej formy czasownika - dla ‘can’ będzie to właśnie ‘been able to’.

Jeśli więc chcemy powiedzieć, że umiemy prowadzić samochód od 2 miesięcy, powiemy ‘I have been able to drive for 2 months.’ - użycie ‘can’ nie jest tu możliwe.

Inne przykłady:

Ona od dawna umie jeździć na nartach. - She’s been able to ski for a long time.

Nigdy nie umiałem obsługiwać tego urządzenia. - I’ve never been able to use this device.

Nigdy nie mogłam go zrozumieć. - I’ve never been able to understand him.

On zawsze umiał poprawić mi humor. - He’s always been able to cheer me up.

Ostatnio nie mogę się dobrze wyspać. - I haven’t been able to sleep well recently.

2. W czasie Future Simple

Czas ten, jak wiadomo, mówi o przyszłości. We wszystkich zdaniach używamy ‘will’, po którym nie możemy zastosować ‘can’, użyjemy więc ‘be able to’.

Jeśli więc chcemy powiedzieć, że nie będziemy mogli pojechać w tym roku za granicę, powiemy ‘We will not be able to go abroad this year.’

Inne przykłady:

Czy będziesz mógł mi pomóc? - Will you be able to help me?

Czy będziesz mógł skończyć pracę przed 15? - Will you be able to finish work before 3 pm?

Nie będę mogła wyjechać w ten weekend. - I won’t be able to go away this weekend.

3. Po czasowniku modalnym

Ponieważ ‘can’ też jest tzw. czasownikiem modalnym (no sorry, tak się nazywa, nic na to nie poradzimy ;-) nie możemy go użyć po innym czasowniku modalnym, czyli np. should czy might.

Powinnam być w stanie skończyć to dzisiaj. - I should be able to finish it today.

Powinieneś umieć zrobić to zadanie. - You should be able to do this exercise.

Być może Tom będzie mógł przyjść jutro. - Tom might be able to come tomorrow.

4. Kiedy musimy zastosować czasownik w bezokoliczniku lub tzw. gerund

Uwaga - jaki jest bezokolicznik od ‘can’? - to be able to!
Jak będzie wyglądał ‘can’ z końcówką ing (czyli tzw. gerund)? - being able to!

Są sytuacje, w których musimy zastosować czasownik w bezokoliczniku, np. po czasownikach want czy would like to. A więc:

Chciałabym umieć latać. - I would like to be able to fly.

Chciałabym umieć mówić po hiszpańsku. - I’d like to be able to speak Spanish.

Chcę móc zadziwić wszystkich. - I want to be able to impress everybody.

Kiedyś umiałam stanąć na głowie, ale teraz już tego nie umiem. - I used to be able to stand on my head but I can’t do it now.

A że takich sytuacji, w których stosujemy czasownik w bezokoliczniku, jest znacznie więcej, poświęcę im osobny wpis.

Są też takie sytuacje, w których powinniśmy zastosować czasownik z końcówką ing, np. po like czy love.

A więc zdanie 'Lubię, kiedy mogę pomagać ludziom.' będzie po angielsku brzmiało 'I like being able to help people.'

Uwielbiam móc się wylegiwać w niedzielne poranki. - I love being able to get up late on Sunday mornings.

And you - how long have you been able to speak English? Would you like to be able to speak like a native speaker? Do you think you’ll ever be able to achieve this? What other languages would you like to be able to speak? What else would you like to be able to do?

Piszcie swoje odpowiedzi w komentarzach - oczywiście po angielsku!